- διαμόρφωση
- Όρος που χρησιμοποιείται συχνά στη φυσική, κυρίως σε ό,τι αφορά την ασύρματη επικοινωνία. Δ. κύματος αποκαλείται, για παράδειγμα, η μεταβολή των χαρακτηριστικών του ηλεκτρομαγνητικού κύματος, που καλείται φορέας, από κάποιο πληροφοριακό σήμα, με σκοπό την καλύτερη μετάδοση του τελευταίου. Σύστημα δ. χαρακτηρίζεται γενικά ο τρόπος μεταβολής των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων ώστε να γίνεται δυνατή η μετάδοση. Το προς μετάδοση πληροφοριακό σήμα φορτώνεται σε έναν ημιτονοειδή φορέα, για τον οποίο είναι πιο εύκολο να μεταδοθεί μέσα από ένα κανάλι, λόγω της μεγάλης του συχνότητας. Η δ. αυτή γίνεται κατά πλάτος. Πολλές φορές όμως η δ. γίνεται και κατά φάση.
δ.κατά ταχύτητα. Αν μία δέσμη ηλεκτρονίων ή ιόντων διέρχεται μέσα από μία αυστηρά καθορισμένη στα όριά της περιοχή, όπως έναν συντονιστή κοιλότητας, όπου επιδρά ένα γρήγορα μεταβαλλόμενο εναλλασσόμεvo ηλεκτρικό πεδίο, τα ηλεκτρόνια που αποτελούν τη δέσμη θα επιβραδύνονται ή θα επιταχύνονται ανάλογα με το ήμισυ του κύκλου που επικρατεί όταν εισέρχονται μέσα στην περιοχή. Αν υπάρχει επιβράδυνση, τα ηλεκτρόνια που ακολουθούν θα προλάβουν τα πρώτα (ή το αντίστροφο) έτσι ώστε το συνολικό αποτέλεσμα να είναι μία ομαδοποίηση της ηλεκτρονικής δέσμης σε σειρές παλμών παρόμοιων με τις αραιώσεις και τις συμπιέσεις ενός ηχητικού κύματος. Μία τέτοια δέσμη αποκαλείται διαμορφωμένη κατά ταχύτητα. Η δ. κατά ταχύτητα χρησιμοποιείται για την ενίσχυση και την παραγωγή συχνοτήτων στην περιοχή των μικροκυμάτων σε ηλεκτρονικές λυχνίες, όπως το κλείστρο και η λυχνία τρέχοντος κύματος.
δ.κύματος. Μεταβολή των χαρακτηριστικών ενός ηλεκτρομαγνητικού κύματος με σκοπό την καλύτερη μετάδοσή του. Τα βασικά συστήματα δ. είναι η δ. πλάτους από τη μία πλευρά, όπου η συχνότητα του φέροντος κύματος (του κύματος χωρίς δ.) διατηρείται σταθερή και το πλάτος μεταβάλλεται-διαμορφώνεται από ένα πληροφοριακό σήμα περιοδικά, και η δ. συχνότητας από την άλλη, όπου το πλάτος, αντίστροφα, διατηρείται σταθερό και η συχνότητα μεταβάλλεται περιοδικά γύρω από μία μέση τιμή V0 και πάλι με βάση τις μεταβολές του προς μετάδοση πληροφοριακού σήματος. Η περιοδική απομάκρυνση της στιγμιαίας τιμής ν της συχνότητας του φέροντος κύματος από τη μέση τιμή ν0 γίνεται με τη συχνότητα του κύματος που πρόκειται να μεταδοθεί. Η μέγιστη τιμή της απομάκρυνσης αυτής είναι ανάλογη προς την έκταση του κύματος που προκαλεί τη δ. και που έχει συχνότητα πολύ μικρότερη από αυτή του υψίσυχνου φέροντος κύματος (π.χ. ραδιοφωνικού σήματος ή μιας δέσμης ακτίνων λέιζερ).
δ.παλμού. Μορφή δ. στην οποία οι παλμοί χρησιμοποιούνται για τη δ. του φέροντος κύματος ή στην οποία, συχνότερα, χρησιμοποιείται ως φέρον κύμα ένας συρμός παλμών. Η πληροφορία μεταφέρεται αφού διαμορφωθεί κάποια παράμετρος των παλμών με ένα σύνολο διακριτών στιγμιαίων δειγμάτων του σήματος-μήνυμα. Στη δ. πλάτους παλμού, το πλάτος των παλμών διαμορφώνεται από τα αντίστοιχα δείγματα του διαμορφωμένου κύματος. Στη δ. του χρόνου παλμού τα δείγματα χρησιμοποιούνται για τη μεταβολή του χρόνου εμφάνισης κάποιας παραμέτρου των παλμών, όπως, για παράδειγμα, το εύρος του παλμού ή η συχνότητα. Όλοι αυτοί οι τύποι δ. παλμού αποτελούν παραδείγματα μη κωδικοποιημένης δ. Στη δ. κώδικα παλμών επιτρέπονται μόνο ορισμένες διακριτές τιμές για τα διαμορφωμένα σήματα. Η δειγματοληψία του διαμορφώνοντος σήματος γίνεται όπως και στις άλλες μορφές της δ. παλμού, ενώ σε κάθε δείγμα που εμπίπτει σε μία καθορισμένη περιοχή τιμών αποδίδεται μία διακριτή τιμή. Σε κάθε τιμή αντιστοιχούν ορισμένοι χαρακτηριστικοί παλμοί και το σήμα εκπέμπεται με αυτή την κωδικοποιημένη μορφή (ο κώδικας Μορς αποτελεί ένα παράδειγμα κώδικα παλμού). Η δ. παλμού χρησιμοποιείται συνήθως στις μεθόδους λειτουργίας πολλαπλής μετάδοσης, κατά τις οποίες λαμβάνονται δείγματα από τα σήματα εισόδου και εκπέμπονται διαδοχικά. Χρησιμοποιούνται επίσης και για τη διεξαγωγή πειραμάτων.
δ.πλάτους. Τύπος δ. όπου το πλάτος του φέροντος κύματος μεταβάλλεται γύρω από την αδιαμόρφωτη τιμή κατά ένα ποσό ανάλογο προς το πλάτος του διαμορφώνοντος πληροφοριακού σήματος και σε συχνότητα ίση με τη συχνότητα του σήματος. Ένα διαμορφωμένο κατά πλάτος κύμα στο οποίο το διαμορφώνον σήμα είναι ημιτονοειδές μπορεί να παρασταθεί με τον τύπο: e = [Α + Bsinpt] sinωt (1), όπου Α το πλάτος του αδιαμόρφωτου φέροντος κύματος, Β το μεταβαλλόμενο πλάτος κορυφής του σύνθετου κύματος, ω = 2πx συχνότητα του φέροντος κύματος και p = 2πχ συχνότητα του διαμορφώνοντος πληροφοριακού σήματος.
δ.συχνότητας. Ένας τύπος δ. όπου η συχνότητα του φέροντος κύματος μεταβάλλεται γύρω από την αδιαμόρφωτη τιμή της κατά ένα ποσό ανάλογο προς το πλάτος του διαμορφώνοντος σήματος και σε μία συχνότητα ίση με τη συχνότητα του σήματος, ενώ το πλάτος του φέροντος κύματος παραμένει σταθερό. Ένα διαμορφωμένο κατά συχνότητα κύμα στο οποίο το διαμορφώνον σήμα είναι ημιτονοειδές μπορεί να παρασταθεί με τον τύπο: e = Emsin [2πFt + ΔF/f sin 2πft]: όπου Em το πλάτος του φέροντος κύματος, F η συχνότητα του αδιαμόρφωτου φέροντος κύματος, ΔF η μεταβολή κορυφής της συχνότητας του φέροντος κύματος μακριά από τη συχνότητα F που προκαλείται από τη δ., και f η συχνότητα του διαμορφώνοντος σήματος. Σε σύγκριση με τη δ. πλάτους, η δ. συχνότητας έχει αρκετά πλεονεκτήματα, το πιο σπουδαίο από τα οποία είναι ότι δίνει καλύτερο λόγο σήματος προς θόρυβο (λόγος μίας παραμέτρου ενός επιθυμητού σήματος προς την ίδια παράμετρο του θορύβου σε κάθε σημείο ενός ηλεκτρονικού κυκλώματος, συσκευής ή συστήματος εκπομπής).
O κώδικας Μορς είναι παράδειγμα διαμόρφωσης κώδικα παλμών.
* * *η (AM διαμόρφωσις, -εως) [διαμορφώνω]1. διάπλαση, σχηματισμόςνεοελλ.1. διευθέτηση2. ο τρόπος με τον οποίο έχει μορφοποιηθεί κάτι («διαμόρφωση τού εδάφους»)3. τελικός σχηματισμός, οριστική μορφήαρχ.σχήμα ή τρόπος έκφρασης, η διατύπωση.
Dictionary of Greek. 2013.